Aktualności

Transatlantyckie Partnerstwo na rzecz Handlu i Inwestycji - szanse i możliwości dla biznesu w Polsce

2014-03-14

Trwają negocjacje umowy Transatlantyckiego Partnerstwa na rzecz Handlu i Inwestycji /TTIP/. Jaki wpływ porozumienie o utworzeniu strefy wolnego handlu między UE i USA będzie miało na działalność polskich przedsiębiorców?

W przypadku dojścia do skutku TTIP, nasz kraj skorzystałby na tym przede wszystkim pośrednio. Głównie dlatego, że o ile Stany Zjednoczone nie należą do głównych partnerów handlowych Polski, to już Niemcy, eksportujące ok. 10 % swojej produkcji do USA, na skutek utworzenia wolnej strefy handlu, zyskałyby gospodarczo (choć jak się podnosi w stosunku do innych państw UE jedynie umiarkowanie). W ślad za tym również Polska, dla której Niemcy i ich rynek zbytu stanowią zasadniczy kierunek polskich eksporterów.


Na TTIP korzyści odniesie branża sprzętu elektrycznego

Według danych Center for Economic Policy Research* wśród branż, które pod kątem eksportu najwięcej zyskałyby na utworzeniu TTIP byłyby: urządzenia i maszyny elektryczne (+16,9 %), usługi finansowe (+ 1,9 %), inne maszyny (+ 1,7 %), produkty spożywcze (+ 1,6 %). Natomiast wśród branż, które straciłyby znalazłyby się produkty chemiczne (– 5%), produkty silnikowe (-1,1 %), inne wyroby przetworzone (– 0,5 %) oraz usługi osobiste (– 0,5 %) .

Biorąc pod uwagę powyższe dane, można przypuszczać, że w odniesieniu do polskich przedsiębiorstw największymi wygranymi utworzenia TTIP byłaby branża urządzeń elektrycznych, największymi przegranymi (choć, co warto zauważyć, strata byłaby znaczniej mniejsza niż zysk branży urządzeń elektrycznych) branża chemiczna. W ostatecznym rozrachunku polski PKB wzrósłby o ok. 0,2 % rocznie.


Potencjalne kwestie sporne między UE a USA

Przy całym politycznym rozmachu jednego z potencjalnie największych jak do tej pory porozumień dotyczących handlu międzynarodowego, nie sposób nie zauważyć licznych rozbieżności, które mogą stanowić o sukcesie, porażce lub, w jeszcze innym przypadku, jedynie o połowiczności wymiaru utworzenia TTIP.

Do zdefiniowanych jako jednych z największych kwestii spornych występujących pomiędzy USA a UE, należałoby zaliczyć: wspólną standaryzację norm środowiskowych oraz bezpieczeństwa dla emisji gazów oraz wytwarzanych produktów, dostęp UE do rynku zamówień publicznych USA, wzajemne otwarcie wewnętrznych rynków transportowych. Ponadto, kolejny punkt sporny może stanowić arbitraż na linii inwestor-państwo, polegający, w przypadku uznania przez międzynarodowy arbitraż zmian prawnych dokonanych przez państwo za dyskryminujące wobec danego inwestora, na możliwości nakazania przez międzynarodowy arbitraż wypłaty wysokich odszkodowań, czego obawiają się państwa członkowskie UE.

Ważniejszymi barierami, jakie mogą stanąć na drodze do utworzenia TTIP, są czynniki społeczno-polityczne.


Uwarunkowania społeczno-polityczne mogą przeszkodzić w zawarciu TTIP

Sama idea utworzenia TTIP była swoistym remedium na bolączki przedłużającego się kryzysu w państwach zachodnich. Jednak wraz z poprawą koniunktury światowej i coraz bardziej dynamicznym wzrostem gospodarczym, wobec niejednokrotnie niepopularnych politycznie zmian, jakie musiałyby się dokonać na rynkach UE powodują, iż chęć do zwarcia TTIP wyraźnie osłabła.

Dodatkowo wstrzemięźliwość w przyspieszaniu procesu utworzenia TTIP determinuje, biorąc za przykład Francję, wzrost popularności partii odwołujących się do nurtów narodowościowych.

Dokonując analizy geopolitycznej, trzeba wziąć również pod uwagę ostatnie wydarzenia na Ukrainie i reakcję Moskwy, polegającej na rozpoczęciu procesu militarnej aneksji Krymu.

Fakt częściowego uzależnienia UE od surowców pozyskiwanych z Rosji, a z drugiej strony zwiększającej się nadpodaży gazu łupkowego w USA, mogą okazać się kolejnym punktem zwrotnym na drodze do zacieśnienia stosunków gospodarczych pomiędzy UE a USA.

Zamysł utworzenia TTIP pozostaje wyzwaniem dla USA oraz UE głównie w zakresie dostrzeżenia racji wyższych, niepodlegających koniunkturalnym ocenom dokonywanym w obliczu sytuacji politycznej poszczególnych państw UE lub USA.



Autor: dr Remigiusz Stanek - radca prawny, ekspert BCC, partner zarządzający STANEK LEGAL

 

*cyt. za Handel Transatlantycki: Co trzeba wiedzieć o TTIP, Marek Wąsiński, Polityka Insight, luty 2014 r.

Więcej
Dołącz do nas Dołącz do nas Nasi partnerzy
Kalendarium

Nasi Członkowie: